En son genel seçimler 24 Haziran 2018’de yapıldı. Bu seçimlerde %38,8 oyla AK Parti Eskişehir’de ‘birinci parti’ olurken, üç milletvekili çıkarmıştı. Seçimin iddialı partisi CHP yüzde 32,3 oyda kalarak ‘büyük hayal kırıklığı’ yaratmıştı. Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen ve Ahmet Ataç sayesinde yerel seçimlerde AK Parti’yi hep hüsrana uğratan CHP, genel seçimlerde niye bunu gösteremiyor? Yaptığı hizmetleri takdir ederek, Yılmaz Hoca ve Ahmet Ataç’a oy veren önemli bir sayıdaki seçmen neden milletvekilliği seçiminde CHP’yi tercih etmiyor? 3 Kasım 2002’de yüzde 22 oy alan CHP, 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 39,3 oya ulaştı. CHP çok partili seçimlere geçtiğimi 1946’dan bugüne ilk kez bu seçimde Eskişehir’de birinci çıktı. Ancak bu yükseliş son iki seçimde düştü. 1 Kasım 2015’de yüzde 38,7 oy alan CHP 24 Haziran 2018’de yüzde 32,3’e geriledi. Yılmaz Büyükerşen, Ahmet Ataç’ın aldıkları oylara, kazandıkları seçimlere bakarak kimse Eskişehir için ‘Sosyal Demokrasinin Kalesi’ demesin. Eskişehir 1946’dan günümüze merkez sağın kalesidir. Eskişehir’de yapılan 20 seçimin 17’sini sağ partiler kazandı.
Bugün AK Parti ve CHP’nin 2002’den günümüze seçimlerde aldıkları oylar üzerinde bir değerlendirme yapacağım.
3 KASIM 2002: 29-22
AK Parti 2002 genel seçimlerinde Eskişehir’de 119 bin 410 (%29) oy aldı. CHP ise 91 bin 113 oy (%22) aldı. DYP 56 bin 673 (%14), Cem Uzan’ın Genç Partisi 46 bin 122 oy (%11) topladı. Eskişehir’de seçim barajını geçen DYP ve Genç Parti Türkiye genelinde baraj altı kaldı. DYP 1. sıra adayı Emin Nedim Öztürk ve Genç Parti 1. sıra adayı Nihat Eldem ‘milletvekili seçilecek oyu almalarına rağmen ülke barajına’ takıldılar. Milletvekili olamadılar. MHP bu seçimlerde hem ülke hem Eskişehir barajını aşamadı. 6 milletvekilliğini AK Parti ve CHP üçer olarak paylaştı. ‘Murat Mercan, Muharrem Tozçöken, Fahri Keskin’ AK Parti’den milletvekilleri olurken, CHP’nin vekilleri ‘Cevdet Selvi, Vedat Yücesan ve Mehmet Ali Arıkan’dan oluştu. AK Parti Türkiye geneline göre Eskişehir’de ‘%5 puan az oy’ aldı. CHP Eskişehir’de ‘ülke geneline göre yaklaşık %3 daha fazla oy alma başarısını’ gösterdi.
22 TEMMUZ 2007: 44-25
2007 yılında AK Parti ‘Maliye Bakanı Kemal Unakıtan rüzgarıyla’ Eskişehir’de 194 bin 494 oy (%44) aldı. İktidar partisi, Türkiye genelinde aldığı oy oranından ‘yüzde 2,5 az’ aldı. Ancak Eskişehir’de ‘yüzde 15’lik bir oy artışı’ sağladı. CHP 110 bin 968 oyda (%25) kaldı. CHP buna rağmen, partisinin ülke genelinde aldığı oy oranından ‘yüzde 4 daha fazla oy’ aldı. MHP ise 68 bin 272 oy (%15) oy aldı. MHP Eskişehir’de partisinin ülke genelinde aldığı oydan ‘yüzde 6 daha fazla oy’ aldı. Üç AK Parti milletvekili (Kemal Unakıtan, Murat Mercan, Emin Nedim Öztürk) seçildi. CHP iki milletvekilliği (Tayfun İçli, Murat Sönmez) kazandı. Beytullah Asil de MHP’den Eskişehir milletvekili seçildi.
12 HAZİRAN 2011: 44-35,5
2011 yılında Eskişehir’de yapılan genel seçimlerde AK Parti ve CHP arasındaki %19’luk fark %9,5’a düştü. AK Parti 221 bin 437 oy (%44) alarak, 2007’deki oy oranını korudu. Oysa AK Parti 2007’de, 2002’deki oy oranını %15 arttırmıştı. AK Parti Türkiye geneline göre Eskişehir’de ‘yüzde 2,5 az oy’ aldı. 2011 yılında 178 bin 565 oy (%35,5) alan CHP, dört yıl önceki seçimlere göre ‘oy oranını yüzde 10,5’ arttırdı. CHP Eskişehir’de Türkiye genelinde aldığı oydan ‘yüzde 13,8 daha fazla oy’ aldı. Bu oyların artışında DSP'den CHP’ye geçen Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen ve Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç’ın büyük katkıları oldu. Özellikle Ataç’ın Tepebaşı Bölgesi’nde yaptığı güzel hizmetler, seçimde CHP’ye oy olarak döndü. Bu seçimde 73 bin 138 oy (%14,55) alan MHP, Eskişehir’de oy oranını çok az bir kayıpla korumuş oldu. MHP Eskişehir’de partisinin ülke genelinde aldığı oyun ‘yüzde 0,3 puan üzerinde’ oy aldı. 2011 seçimlerinde merkez sağ seçmen oylarının çok büyük çoğunluğunun CHP’ye gittiği görüldü. 2011 yılında AK Parti’den Nabi Avcı, Salih Koca, Ülker Can, CHP’den Süheyl Batum, Kazım Kurt ve MHP’den Ruhsar Demirel Eskişehir milletvekili seçildiler.
7 HAZİRAN 2015: 35,9- 39,3
CHP 2002’de %22 oy aldı. 2007’de oy oranını %25’e çıkardı. 2011’de CHP’de büyük oy patlaması yaşandı. CHP 12 Haziran 2011 seçimlerinde %35,5 oy aldı. 7 Haziran 2015 seçimlerinde 210 bin 259 oy (%39,3) alan CHP birinci parti oldu. 196 bin 296 oy (%35,9) alan AK Parti ikinci sırada yer alırken, MHP’de 90 bin 330 oy (%16,67) aldı. CHP’den Gaye Usluer, Utku Çakırözer, Cemal Okan Yüksel, AK Parti’den Nabi Avcı, Salih Koca ve MHP’den Ruhsar Demirel milletvekili seçildi. Demirel bir ilki gerçekleştirdi. Eskişehir’de iki defa üst üste seçilen ilk kadın milletvekili olarak tarihe geçti. Türkiye çok partili seçim sistemine 1946’da geçti. CHP o tarihten bugüne yapılan hiçbir seçimde Eskişehir’de birinci parti olmadı. Bu seçim CHP için makus talihini yenme seçimiydi. CHP 7 Haziran’da Eskişehir’deki makus talihini yenerek, 69 yıl sonra Eskişehir’de birinci parti oldu. Eskişehir 1946’dan bugüne hep merkez sağ partilerin kalesi olmuştu. Sol parti olarak bir tek DSP 1995 ve 1999 seçimlerinde birinci parti olmaya başarmıştı.
1 KASIM 2015: 43,1-38,7
AK Parti 7 Haziran 2015 seçimlerinde Eskişehir’de hüsrana uğramıştı. İlk defa birinciliği CHP’ye kaptırmıştı. AK Parti Eskişehir’de yine birinci parti olmak için bir hamle yapması gerekiyordu. 1 Kasım 2015’te yapılan seçimlerde Salih Koca’nın yerine Harun Karacan 2. sıradan Milletvekili adayı yapıldı. Karacan’ın halk gözünde sevilen, tanınan bir isim olması ve bunların yanında çalışkanlığı, sistemli çalışmasıyla AK Parti 1 Kasım’da Eskişehir’de yeniden birinci parti oldu. 1 Kasım 2015 seçimlerinde Eskişehir’de 232 bin 588 oy alan (%43,13) AK Parti birinci oldu. CHP 208 bin 699 (%38,70) oy aldı. MHP 68 bin 587 (%12,72) oyda kaldı. AK Parti’den Nabi Avcı, Harun Karacan, Emine Nur Günay, CHP’den Gaye Usluer, Utku Çakırözer ve Cemal Okan Yüksel milletvekili seçildiler.
24 HAZİRAN 2018: 38,8-32,3
%38,8 oy alan AK Parti Eskişehir’de ‘birinci parti’ olurken, üç milletvekili çıkardı. CHP büyük oy kaybı yaşadı. Yüzde 32,3 oyla AK Parti’nin gerisinde kaldı. Seçime ilk defa giren İYİ Parti Eskişehir’de çok iyi oy aldı. Yüzde 13,2 oy alan İYİ Parti bir milletvekili çıkardı. Yüzde 9,9 oranında oy alan MHP’de ittifak sayesinde bir milletvekili çıkardı.
Nabi Avcı, Harun Karacan, Emine Nur Günay, Utku Çakırözer, Jale Nur Süllü, Arslan Kabukçuoğlu, Metin Nurullah Sazak Eskişehir’in yeni milletvekilleri oldu. 3 Kasım 2002’den bugüne Eskişehir oylarını her girdiği seçimde arttıran CHP 1 Kasım 2015 seçimlerinde 0,6 oranında kayıp yaşadı. Bu seçimden 2,5 yıl sonra yüzde 6,4 oranında oy kaybı yaşadı. Son iki seçimde toplam yüzde 7’lik bir oy kaybı var. AK Parti’ye soğuk bakan, DP’nin barajı aşamayacağını bildikleri için CHP’ye oy veren eski merkez sağ seçmenlerinin önemli bir bölümü İYİ Parti’ye yöneldi. İYİ Parti artık onlar için yeni bir adres oldu. Bir de bunlara ‘HDP baraj aşsın’ diye bu partiye oy veren yüzde 1.73’lük CHP’li seçmeni de eklenince oy kaybı daha büyük oldu. 1 Kasım 2015 seçimlerinde HDP’nin oyu yüzde 2,57’ydi. HDP’nin oyu 24 Haziran 2018 seçimlerinde yüzde 4,3’e çıktı. 2002 yılından bugüne yapılan altı genel seçimin beşini AK Parti kazandı. CHP sadece bir kez AK Parti’yi geçebildi.
BİR İZMİR DEĞİLİZ
CHP çok partili seçimlere geçtiğimi 1946’dan bugüne dek bir kez Eskişehir’de birinci çıktı. Yani Türkiye’nin en köklü partisi CHP sadece bir kez (7 Haziran 2015) Eskişehir’de birinci çıktı. Merhum Bülent Ecevit’in partisi DSP iki kez (1995-1999) Eskişehir’de birinci parti oldu. Yılmaz Büyükerşen, Ahmet Ataç’ın aldıkları oylara, kazandıkları seçimlere bakarak kimse Eskişehir için ‘Sosyal Demokrasinin Kalesi’ demesin. Çünkü değiliz. Eskişehir bir İzmir değildir. İzmir’de hem yerel hem de genel seçimlerde CHP hep önde çıkıyor. Eskişehir’de bu tablo yaşanmıyor. Eskişehir 'Sosyal demokrasinin değil, merkez sağın' kalesidir. Ancak Eskişehir’deki merkez sağ seçmenlerin büyük bölümünün oylarını CHP’ye vermesi dikkat çekiyor. Yerel seçimlerde Büyükerşen ve Ataç’a oy veren seçmenin önemli bir bölümü genel seçimlerde de CHP’ye verebiliyor. İlk yapılan 1946 seçimlerinde Eskişehir’de Demokrat Parti birinci çıktı. 7 milletvekilinin 6’sını Demokrat Partililer alırken, CHP 1 vekil çıkardı. 1950-1954-1957 seçimlerinde de Demokrat Parti Eskişehir’de ezici bir üstünlüğü vardı. Bu üç seçimde açık ara önde çıkan Demokrat Parti hepsinde 7 milletvekilinin tamamının çıkardı.
AP BEŞ DEFA KAZANDI
27 Mayıs 1960 darbesinden sonra yapılan 1961 seçimlerinde Demokrat Parti’nin devamı olan Adalet Partisi birinci çıktı. Üç milletvekilini Adalet Partisi (AP) alırken, CHP 1946’dan sonra Eskişehir’de milletvekili çıkardı. İki milletvekili CHP’nin oldu. Bir milletvekilini de Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi çıkardı. 1965-1969-1973-1977 seçimlerinde de Adalet Partisi Eskişehir’de birinciliği kimseye bırakmadı. 1965-1969-1973’de dörder milletvekili çıkardı. CHP 1965-1969’da iki, 1973’de üç milletvekili çıkardı. 1977 seçimlerinde Eskişehir milletvekili sayısı beşe düşürüldü. Adalet Partisi 3, CHP 2 milletvekili çıkardı. 1980 darbesi sonrasında Türkiye’de olduğu gibi Eskişehir’de de Anavatan Partisi rüzgarı yaşandı. 1983-1987 seçimlerinde ANAP birinci parti oldu. 1983’de ANAP 3, Halkçı Parti 2, 1987’de ANAP 3, Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) 2 milletvekili çıkardı. 1991 seçimlerinde Demokrat Parti ve Adalet Partisi’nin devamı olan DYP birinci parti çıktı. Sol partiler bu seçimde milletvekili çıkartamadı. Beş milletvekilinin üçünü DYP, ikisini de ANAP aldı. 1995 seçimlerinde merhum Bülent Ecevit’in partisi yüzde 24,8 ile birinci parti oldu. DYP yüzde 23,1 oy aldı. DSP ve DYP ikişer milletvekili çıkardı. Anavatan Partisi ve Refah Partisi birer milletvekili çıkardı. Merhum Necmettin Erbakan’ın partisi Eskişehir’de ilk defa milletvekilini bu seçimde çıkardı.
İYİ PARTİ VİTRİNİ DEĞİŞTİRMELİ
1999 seçimleri öncesinde Teöristbaşı Abdullah Öcalan yakalanmıştı. Bu olay iktidarda olan DSP’ye olumlu yansımıştı. DSP yüzde 36,2 ile Eskişehir’de birinci parti oldu. DSP’nin en yakın rakibi MHP yüzde 17,4 oy aldı. DSP 3, MHP, DYP ve ANAP birer milletvekili çıkardı. MHP bu seçimde ilk defa Eskişehir’den bir milletvekili çıkardı. Ülke genelinde baraj altında kalan CHP bu seçimde yüzde 6,6 oranında oy alabildi. 1946’dan bugüne Türkiye’de 20 seçim yapıldı. Bu seçimlerin büyük çoğunluğunu Demokrat Parti ve devamı olan Adalet Partisi ve DYP kazandı. Demokrat Parti’nin önü 1960, Adalet Partisi’nin önü 1980 darbelerinde kesildi.
Aynı misyonun temsilcisi DYP’nin önü de '28 Şubat Postmodern darbeyle' kesildi. Demokrat Parti girdiği dört seçimde de Eskişehir’de birinci parti oldu. Adalet Partisi (AP) de girdiği beş seçimde de birinci çıktı. AK Parti 24 Haziran 2018 seçimlerinde birinci çıkarak, AP’yi yakaladı. DSP, ANAP 2, DYP ve CHP birer seçimde birinci çıktılar. Eskişehir’de yapılan 20 seçimin 17’sini sağ partiler kazandı. Sol partiler sadece üç seçim kazandı. AK Parti’ye soğuk bakan merkez sağ seçmenleri alternatif olmadığı için CHP’ye oy veriyordu. Çünkü bu seçmenler “DP barajı aşamaz. Oyumumuz boşa gitmesin” diyordu. İYİ Parti bu seçmenlere bir alternatif oldu. İYİ Parti Lideri Meral Akşener Genel Merkez ve il teşkilatlarının vitrinine merkez sağın sevdiği isimleri koyması halinde eski DYP ve Anavatan’ın oylarını toplar. Eskişehir’deki oylarını en az yüzde 20’ye çıkarır.
//////////////////////////
NOSTALJİ
İTİA’nın İlk Öğrencileri
Tarih: 19 Mayıs 1960. 61 yıl önce Seyhan Asbuzoğlu’nun (Büyükerşen) evinin bahçesi. Tarihi fotoğrafta; 1958 yılında kurulan Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nin (İTİA) Kurucusu Prof. Dr. Orhan Oğuz ve ilk akademisyenler ve ilk öğrenciler yer alıyor. Merhum Halil Dirimtekin, Ayten Dirimtekin, merhum Suat Mirza, merhum İlhan Cemalcılar, Özgül Karslıoğlu (Cemalcılar), merhum İbrahim Küçükkurt, Daha sonraki yıllarda Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen ile evlenen Seyhan Asbuzoğlu, Muhtar Özkaptan yer alıyor. Fotoğraftaki isimlerin Anadolu Üniversitesi’nin bugünlere gelmesinde büyük emekleri oldu. Binlerce öğrenciyi yetiştirerek, ülkemize kazandırdılar. Vefat edenlere Allah’tan rahmet diliyorum. Mekanları Cennet olsun. Yaşayanlara sağlıklı ve mutlu bir ömür diliyorum.
//////////////////////////
//////////////////////////////////
DÜNYA TARİHİ
Ses Geçirmez Kabinde Müzik Keyfi
Yıl 1955. 66 yıl önce Londra. Müzik severler ses geçirmez kabinlerde beğendikleri albümleri plaktan çalarak dinliyor.
//////////////////////////
UNUTULMAZ REPLİKLER
“Eğer ölümsüz olduğunu düşünürsen, ölürsün.” The Walk / Tehlikeli Yürüyüş
//////////////////////////
ÇİVİ
“Kendi başına bir ışık ol. Ödünç alınmış ışıkla yaşama.” OSHO
//////////////////////////
FIKRA
TIP TARİHİ
M. Ö. 2000…… Al bu otu ye.
M. S. 1000…… O ot kötü, gel bu duayı oku.
M. S. 1250…… O dua batıl inanç, al bu iksiri iç.
M. S. 1500…… O iksirin ne faydası var, al bu hapı yut.
M. S. 1750…… O hap etkisiz, al bu antibiyotiği iç.
M. S. 2000…… O antibiyotik kimyasal, al bu otu ye!