Geldiği günden beri devlet adamlığı, örnek kişiliği ve başarılı çalışmalarıyla Eskişehirlilerin büyük beğenisini kazanan Vali Hüseyin Aksoy, Haberes Dergisi’nin Mayıs 2024 sayısına konuk oldu.
Haberes Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Ayhan Aydıner ile kent üzerine keyifli bir söyleşi gerçekleştiren Aksoy; “Eskişehir, konuk ettiği on binlerce öğrencinin ve memurun gönlünde eşsiz bir yer ediniyor. Eskişehir ile yolu kesişen herkesin yer aldığı kesişim kümesine ‘Sevgi şehri Eskişehir’ diyoruz. Her bir Eskişehirliyi bu şehre kattığı değerden dolayı kutluyorum” dedi.
Türkiye’nin en uzun süre görev yapan en kıdemli valisisiniz. Görev yaptığınız yerlerde hep güzel izler bıraktınız. Bu başarınızın sırrı nedir?
Birçok alanda başarıya ilişkin çeşitli öneriler verilebilir. Her işi severek ve isteyerek yapmak kadar planlı ve sistemli çalışmak da önemlidir. Kararlı ve gayretli olursanız olumsuzluklardan fazlaca etkilenmeden, duygusal davranmadan yolunuzda ilerlersiniz. Her işin ve mesleğin kendine özgü kuralları vardır. O kurallar içinde hareket etmek durumundasınız. İnsan, sürekli öğrenen bir varlıktır. Her meslekte olduğu gibi mülki idare amirliğinde de çalışılan her yerde insanlar, olaylar ve sorunlar size yeni yönler, yeni çözümler ve ufuklar ortaya koymakta, yeni öğrenme olanakları sunmaktadır. Yaşadığımız her gün yarınlar için deneyimler biriktirmektedir. Bu deneyimleri iyi değerlendirdiğinizde yeni yaklaşımlar ve yeni çözümler üretebilirsiniz.
Başarının anahtarı sevmek
Cennet ülkemizin hemen her coğrafyasında görev yapmış biriyim. Diyebilirim ki insanı iyi anladığınızda işinizi de toplumu da sorunları da anlamış olursunuz. Bütün kurumlar ve örgütlenmeler insanın ve toplumun mutluluğu ve refahı için vardır. Vali olarak, yönettiğiniz il için, o ilin insanı için özel çalışmalar yürütmeli ve çözümler üretmelisiniz. İşinizi, görevinizi ve görev yerinizi severek yapmalısınız. Hayatın, işin, mesleğin, başarının anahtarı sevgidir. ‘Aşkınan çalışan yorulmaz.’ Bunun için ‘Severek çalışmalı, sevgiyle, sabırla her adımınızı atmalısınız.’ Hemşerimiz Yunus Emre’nin dediği gibi ‘Sevelim, sevilelim, bu dünya kimseye kalmaz.’ Hoş bir sada bırakabilmişsek ne mutlu.
Eskişehir ve Eskişehir halkı ile ilgili izlenimleriniz nelerdir?
13 yüzyıl sonra da Yunus’un yaşadığı şehrin huzur, hoşgörü şehri olduğunu görüyorum. Valilik olarak Eskişehir’i ‘Sevgi şehri Eskişehir’ olarak tanımlıyoruz. Eskişehirlilerin Balkan ve Kafkas göçmenleri ile renklenen tarihi mirasının şehrin kimliğini etkilediğini düşünüyorum. Farklılıkların bir arada olduğu, ortak bir şehir kültürünü görüyoruz. Bu kültür, şehrimizin yaşanılabilir şehirlerarasında üstlerde yer almasını, güvenli şehir olmasını, yüksek yaşam kalitesini üretiyor. Eskişehir, konuk ettiği on binlerce öğrencinin ve memurun gönlünde eşsiz bir yer ediniyor. Eskişehir ile yolu kesişen herkesin yer aldığı kesişim kümesine ‘Sevgi şehri Eskişehir’ diyoruz. Her bir Eskişehirliyi bu şehre kattığı değerden dolayı kutluyorum.
Sizce Eskişehir’in en büyük sorunu nedir? Kentimizin geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Geçen yıllar, yaşanan değişimler yeni sorunlar gündeme getirebiliyor. İçinden nehir geçen nadir şehirlerden olan Eskişehir’in, Cumhuriyetin ilk yıllarında en önemli sorunlarından biri sıtma idi. Salgın hastalıklarla anılan Porsuk Nehri, yıllar sonra Sümerbank Basma Fabrikası’nın akıttığı renklerle anıldı. Şimdi ise turizmin gözbebeği, şehrin gerdanlığı. Yıllar önce şehri ikiye bölen demiryolu en büyük sorundu, şimdilerde ise trafik.
Sorunlarını cesurca tartışan ve ortak akılla çözüm üretme yeteneğine sahip olan şehirler hızla değişir ve gelişir. Elbette Eskişehir’imizin farklı alanlarda çözüm bekleyen türlü sorunları bulunuyor. En öncelikli sorunu trafik olarak gördüğümü söyleyebilirim.
Eskişehir, başkentimizin kapı komşusu konumunda. Yüksek hızlı tren ilk tanışan şehir, İstanbul ile daha da yakın. Ülkemizde demiryolu tarihinde hep adından söz ettiriyor. Bu yıl TÜRASAŞ ülkemizin ilk elektrikli lokomotifini üretti. Havacılık endüstrisinde ürettikleriyle özel bir yer ediniyor. Gelecekte ilimizin havacılıkta çok iyi noktalara erişeceğine inanıyorum.
694 milyon tonla dünyanın en büyük ikinci nadir toprak elementi Beylikova’da bulunuyor. Kırka’da Yıllık 600 ton üretim kapasiteli lityum karbonat tesisi hayata geçirilecek. Bu alanda atılan adımlar, ilimiz ve ülkemiz madenciliği ve ekonomisi için yeni bir dönemin başlangıcı olacaktır.
Eskişehir, gelecekte kamu ve özel sektör işbirliği ile savunma sanayiinde, havacılık ve yüksek teknolojili uç ürünlerin üretiminde kalıcı yer edilecektir. Eskişehir, ülkemizde dış ticaret fazlası veren sayılı illerden biri. Bu yıl ihracatımızın 5 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Eskişehir'in tarihi ve turistik değerlerini ve güzelliklerini turizme kazandırmak için uğraş veriyoruz. Bu kapsamda sektörün tüm paydaşlarıyla turizm çalıştayı düzenledik. İlerleyen yıllarda mevcut potansiyelleri iyi değerlendirdiğimizde Sivrihisar’da, Odunpazarı’nda gördüğümüz turizm başarısını diğer ilçelerimizde de göreceğiz. Turizm ekonomisi gelişecek.
Coğrafi konumu, nitelikli insan gücü, değişime yatkın üretim geleneği, gençliğin enerjisi, Eskişehir yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, ekonomisi, insanlığa mal olmuş kültürel simaları ile çok daha iyi noktalarda olacaktır.
Eskişehir ile ilgili yaptığınız projelerle ilgili bilgi verir misiniz?
Kadını toplumun kalbi olarak görüyoruz. Sağlıklı, mutlu, başarı ve eğitimli kadınlarla daha iyi bir toplumsal hayatın mümkün olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle kadınlarımıza öncelik verdik. Hülya Aksoy Hanımefendinin koordinatörlüğünde kadın sağlığına yönelik bir proje yürütüyoruz. Eskişehir Kadın Sağlığı Eğitim Projesi’ne 24 Ekim 2023 tarihinde başlandı. İkisi merkez ilçe olmak üzere 14 ilçeden 15-69 yaş arasındaki 342 bin 716 kadına eğitim vermeyi hedefliyoruz. Kadın sağlığının korunması ve geliştirmesi için çalışmalarımız devam ediyor. Mayıs ayı itibariyle 80 bin kadına ulaştık.
Meme, kalın bağırsak, rahim ağzı kanseri gibi kanser türleri, kendi kendine meme muayenesi, kadın üreme sağlığı, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, normal doğum, anne sütü ve emzirmenin önemi, menopoz, sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, obeziteden korunma ve diyabet, organ bağışı ve akılcı ilaç kullanımı konularında kadınlarımıza eğitim veriyoruz. Bu eğitimlerin yanında sigara, uyuşturucu ve teknoloji bağımlılığının zararları konularını da işliyoruz. Kadına yönelik şiddet ise önemli bir diğer başlığımız.
Kentimizde çocuk dilenciliğine neşter vurdunuz. Bu konuda düşünceleriniz neler?
Çocuklar bizim geleceğimiz. Çocuklarımızın hayata ve geleceğe her yönden donanımlı olarak hazırlamalıyız. Çocuklarımızın yeri eğitim yuvaları. Çocukların güvenli bir şekilde büyümelerini ve topluma yararlı bireyler olarak yetişmelerini sağlamayı hedefliyoruz. 24 Ekim 2023’te “Dilencilikle Mücadele Edilmesi Hakkında Genelge” yayınladık. Yayınlanan bu genelge ile dilencilik yapan kişilere, dilendirilen çocuk veya engellilere para verilmesini yasakladık.
Valilikçe yaptığımız çalışmalar çerçevesinde sokakta çocukların çalıştırılması ve dilendirilmesini yasakladık. İlk defa yakaladığımız çocuğu ailesine teslim ederek, bir kez daha çocuklarını sokakta yakalarsak kendilerine idari para cezası uygulayacağımızı ve hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunacağımızı belirtiyoruz. Buradaki amacımız, çocuklarımızın sokakta çalıştırılması ve dilendirilmesinin önüne geçmek. Sokaklar çocuklarımız için tehlikeli ve riskli. Bu yüzden onları korumak adına sadece yasaklama kararıyla ve idari yaptırım uygulamakla kalmıyoruz, sokakta bulduğumuz çocuğumuz Aile ve Sosyal Hizmetler uzmanları tarafından inceleniyor ve eğitimle ilgili eksikliklerinin tespit edilmesi halinde konuyla ilgili Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bilgi veriliyor, böylelikle okula kazandırıldırılıyor. Çocuklarımızın aşı durumlarını da kontrol ediyoruz. Eksiklik varsa konuyu İl Sağlık Müdürlüğü’müze ileterek aşılarının yapılmasını sağlıyoruz. Çocukların gençlik merkezlerinde, spor kulüplerinde ve aktivitelerde yer alabilmeleri için Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nden çalışma yapmalarını istiyoruz. Tüm bu çalışmaların yanısıra Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları aracılığıyla ailelere her türlü desteği veriyoruz.
Ekonomik, sosyal, eğitim ve sağlık gibi birçok alanda çocuk dilenciliğini önlemeye dönük çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Amacımız, çocuklarımızın güvenli bir şekilde yaşamalarını sağlamak, eğitimlerini sürdürmelerini desteklemek ve bu amaçla gelişebilecek bir takım sorunlara karşı da onları korumak. Bu yönüyle yürürlüğe koyduğumuz bu çalışmayı başta güvenlik birimlerimiz polis ve jandarmamız olmak üzere Aile ve Sosyal Hizmetler uzmanlarımız, ekiplerimiz ve ilgili belediye zabıtalarının konuyla ilgili çalışma yapmalarını istiyoruz. Cami önlerinde ve esnaf ziyaretleri yapılarak dilenme noktasında bulunulmaması için bir dizi çalışma yürütüyoruz. Dilenmenin suç olduğu ve yapılmaması konusunda ilgili kurumlarımızı harekete geçirdik.
Çocuklarımıza dilencilik yaptırılmasına asla müsaade edemeyiz. Yalnızca çocuklar değil, yetişkin dilenciliği de önemli. Biz, Eskişehir genelinde dilenmeyle ilgili böyle bir çalışmayı ortaya koyduk. Her yakaladığımız kişiyle ilgili Aile ve Sosyal İl Müdürlüğü’müzün uzmanları bir inceleme yapıyor. Gerçekten ekonomik anlamda durumu iyi değilse, dilenmediği takdirde yaşamını sürdüremeyecek bir durum tespit edersek bu kişilere biz her türlü yardımı yapıyoruz, yapmaya devam edeceğiz. Ancak genel değerlendirmemiz ve tespitlerimiz bunu bir meslek haline getirip, konuyu istismar ederek insanımızın yardımseverlik duygusundan faydalanan ve bunu farklı bir amaç için kullanan kişiler var. Bunların olduğunu biliyoruz ve görüyoruz. Bütün kurum ve kuruluşlarımızla iş birliği içerisinde bu çalışmalarımızı gerçekleştiriyoruz. Özellikle vatandaşlarımızdan istirhamımız, bu tür kişilere yardım yapmamalarıdır. Eğer yardım yapacakları kişiyi bilmiyorlarsa ve ‘kim fakir, kim değil’ gibi bir tereddütleri varsa, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’mıza bu yardımları yaptıkları takdirde biz ihtiyaç olan vatandaşlarımıza bunları ulaştıracağımızı da kamuoyuyla paylaştık. Amacımız sokakları daha güvenli hale getirmek ve bu tür görüntülerden daha temiz bir noktaya taşıyabilmek. Bu anlamda çalışmalarımıza destek veren Eskişehir halkına da teşekkür ediyorum.
Haberes okurlarına son bir mesajınız var mı?
Dördüncü yılını dolduran derginizin uzun soluklu olmasını diliyor, yayın hayatında başarılar diliyorum. Haberes okurlarına sevgi ve saygılarımı iletiyorum. Güzel şehrimizin gelişmesi için basınımızla, sanayicimizle, çiftçimizle, tüm paydaşlarla, tüm hemşerilerimizle elbirliğiyle çalışıyoruz. Eskişehir bizim huzur bulduğumuz evimiz. Her bir hemşerimizi ilimize sahip çıkmaya, ilimizin turizm elçisi olmaya davet ediyorum.