Bağımsız bir teknoloji üretmenin ve gelişmiş ülke statüsüne ulaşmış olmanın göstergelerinden biri de sahip olunan teknolojik saha çeşitliliğidir. İki sektörde teknoloji geliştiremeyen veya bu alanda teknolojisi olmayan bir ülke bağımsız teknoloji üretebilen bir ülke olamaz.
Bu kritik iki sektör, kimya ve metalurji sanayidir. Eğer ülkelerin kimya ve metalurji teknolojileri yoksa bağımsız olabilmeleri mümkün değildir. Bağımsız ülke olabilmek için ürün üretebilmeniz yetmez. Ürünlerinizde kullandığınız temel hammadde ve malzemeleri de üretebiliyor olmanız gereklidir.
20’inci yüzyılın ikinci yarısında itibaren gelişmeye başlayan;
-Havacılıkta kullanılan türbin kanatları
-Jet/roket motorları
-Denizaltılar
-Kimyasal işlem sanayi/Petrokimya
-Nükleer reaktörler
-Endüstriyel gaz türbinleri ve elektrik santralleri
-Uzay sanayi, klasik demir çelik hammaddeleri ile üretildiklerinde verimli/dayanıklı ürünler olmadılar. Bu sanayilerin gelişebilmesi için;
-Atmosferin oluşturduğu etkilere karşı yüksek dayanım
-Yüksek sıcaklık altında mükemmel sürtünme
-Yüksek sıcaklıkta iyi kopma dayanımı
-Uzun yorulma ömrü
-Yüksek korozyon direnci, gerektiren hammaddelere ihtiyaç duyuldu. Bu amaçla üretilen ürünlere “süper alaşımlar” ismi verildi. Süper alaşımlar yapılarında bulunan baz elementine göre ayrışırlar.
Nikel Bazlı Süper Alaşımlar;
Nikel bazlı süper alaşımlar en fazla kullanımına sahip olan sınıftır. Çok iyi korozyon dayanımına sahiptir ve 815-900 santigrat derece yüksek sıcaklık altında performans düşüklüğü olmadan uzun süre çalışabilirler. Genellikle uçak motoru imalatında, roket motorlarında ve nükleer reaktör parçalarının üretiminde kullanılırlar. İçerisinde % 50-70 arası nikel içerirler. Zirkonyum, kobalt, molibden, niobyum vb. elementlerle geliştirilirler. Bilinen alaşım isimleri: İnconel 600, Nimonic 80A, Pyromed 860
Kobalt Bazlı Süper Alaşımlar;
Kobalt bazlı süper alaşımlar %50-60 kobalt, %20-30 krom, %10-20 nikel, %5-10 arasında tungsten içerirler. Diğer sınıflara nazaran daha yüksek sıcaklıkta uzun süre çalışabilirler. Genellikle jet motorlarında ve gaz türbinlerinde yanma odaları imalatında ve türbin yönlendirme kanatlarında kullanılırlar. Bilinen ismi: Haynes 188
Demir-Nikel Bazlı Süper Alaşımlar;
Esas element olarak %15-60 demir, %25-45 nikel içerirler, bazı türlerine titanyum ve alüminyum ilave edilebilirler. Diğer türlere göre daha ucuzdur. Disk ve şaft üretiminde tercih edilirler. Bilinen isimleri: Haynes 556, Inconel 802, 19-9DL, Incolloy 801
Ülkemizde yüksek teknoloji ürünleri imalatına başladığımız son yıllarda süper alaşımlar üretilmesi konusunda ciddi çalışmalar yapılmakta olup bu teknolojinin en üst noktası olan “tek kristal süper alaşım” üretimini başarmıştır. Yerli jet motorları üretiminde yerli üretim süper alaşımlar kullanılmaktadır.
